Sigorta Tahkim Yargılaması ve Tahkime Elverişliliğin Değerlendirilmesi – Ticaret Hukuku Monografileri – Oya Çakan  - Kitap

Sigorta Tahkim Yargılaması ve Tahkime Elverişliliğin Değerlendirilmesi

– Ticaret Hukuku Monografileri –

2. Baskı, 
Nisan 2022
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
212
Barkod:
9789750276828
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
320,00
İndirimli (%64):
115,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Günümüzde Türk yargı sisteminde sigorta sözleşmelerine bağlı uyuşmazlıkların çözümünde Sigorta Tahkim Komisyonu önemli bir rol üstlenmektedir. Eser özellikle alternatif çözüm yolları, Sigortacılık Kanunu'nda düzenlenen Sigorta Tahkim Komisyonu ve komisyonun işleyişi ile yargılama prosedürüne ışık tutmaktadır. Buna ek olarak karşılaştırmalı hukukta sigorta tahkim usulünün geliştirilmesi ve yenilenmesi amacıyla uyuşmazlık çözüm yolları incelenmiştir.
Eserin değindiği kritik konu başlıklarından bir diğeri de 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nda hakemlerin sunulan evrak üzerinden karar vereceğine ilişkin düzenlemedir. Bu düzenlemeye ilişkin olarak Sigorta Tahkim Komisyonu verileri üzerinden uygulamada karşılaşılan sigorta suistimalleri, yargılama sırasında oluşan / oluşabilecek ihtilaflar ile bu konuların adil yargılanma hakkının ihlaline sebebiyet vermeden çözülmesi konuları tartışılmıştır.
İlk baskıdan bu yana çalışma kapsamında değinilen Karayolları Trafik Kanunu'nda 09/06/2021 tarihinde ve Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartlarında 04.12.2021 tarihli yapılan değişiklikler ile trafik sigortasına dayalı tazminat taleplerinde hesaplamanın ne şekilde yapılacağı konusunda önemli bir gelişme yaşanmıştır. Bir diğer önemli gelişme de Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun kuruluşunu tamamlayarak sektörde faaliyete geçmesidir. Sigortacılık sektöründe düzenleyici ve denetleyici pozisyonda olan Kurum, yetki ve görev alanı çerçevesinde sektörde önemli değişiklikler yapmaktadır. Bu kapsamda Kurum'un çıkardığı ve çalışma kapsamında önem taşıyan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 10/08/2021 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Mevzuatta yaşanan değişikliklere ek olarak Komisyon'a yapılacak başvurular ve başvuruların incelenmesinde önem taşıması nedeniyle Yargıtay'ın Sigorta Tahkim Komisyonu Hakem Kararlarına ilişkin vermiş olduğu güncel kararlar da bu baskıda ilgili yerlerde paylaşılarak değerlendirilmiştir. Yargıtay İçtihatları doğrultusunda Sigorta Tahkim Komisyonu Başkanlığı'nın yapmış olduğu duyurulara ilgili yerlerde değinilerek gerekli açıklamalar yapılmıştır.
Yazar, Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde görülen başvurularda vekil olarak edinmiş olduğu tüm bilgi ve tecrübeleri esere yansıtarak, akademik dünyaya ve uygulamaya yönelik olarak sigortacılık tahkim usulüne fayda sağlayacak önerilerde bulunmuştur.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları
.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda Tahkim
.
Sigortacılıkta Tahkim Usulü
.
Belirli Sigorta Branşlarına İlişkin Tahkime Elverişlilik Değerlendirmesi
.
Sigorta Tahkim Komisyonu ve İşleyişine İlişkin Öneriler
Kitabın İçindekileri
2. Baskıya Önsöz 
5
Önsöz 
7
Kısaltmalar Listesi 
14
Özet 
15
Giriş 
17
1. BÖLÜM:
SİGORTACILIK VE TÜRKİYE’DE SİGORTA HUKUKU
1.1. GENEL OLARAK SİGORTA KAVRAMI 
19
1.1.1. Sigortanın Tanımı 
19
1.1.2. Sigortanın Amacı ve İşlevi 
21
1.2. DÜNYADA SİGORTACILIK TARİHİ 
22
1.2.1. Dünyada Sigortacılık Benzeri Faaliyetler 
22
1.2.2. Dünyada Modern Sigortacılık 
24
1.3. TÜRKİYE’DE SİGORTACILIK TARİHİ 
29
1.3.1. Cumhuriyet Öncesi Dönemde Sigortacılık Benzeri Faaliyetler 
29
1.3.2. Cumhuriyet Öncesi Dönemde Modern Sigortacılık Faaliyetleri 
31
1.3.3. Cumhuriyet Sonrası Dönemde Modern Sigortacılık 
33
1.4. TÜRKİYE SİGORTA HUKUKU TARİHİ VE SİGORTA HUKUKUNUN KAYNAKLARI 
36
1.4.1. Genel Olarak Sigortacılık Mevzuatının Gelişim Süreci 
36
1.4.2. Sigorta Hukuku Kaynağı Olarak Anayasa ve Uluslararası Sözleşmeler 
38
1.4.3. Sigorta Hukuku Kaynağı Olarak Kanunlar 
38
1.4.3.1. Türk Ticaret Kanunu 
38
1.4.3.2. Türk Medeni Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu 
40
1.4.3.3. Karayolları Trafik Kanunu 
40
1.4.3.4. Sigortacılık Kanunu 
41
1.4.4. Sigorta Hukuku Kaynağı Olarak Yönetmelikler 
44
1.4.5. Sigorta Hukuku Kaynağı Olarak Cumhurbaşkanı Karar ve Kararnameleri 
44
1.4.6. Sigorta Hukuku Kaynağı Olarak Sigorta Genel Şartları 
46
1.4.7. Sigorta Hukuku Kaynağı Olarak Sektör Duyuruları ve Genelgeler 
46
1.4.8. Mahkeme İçtihatları ve Doktrin 
47
2. BÖLÜM:
ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLU OLARAK TAHKİM
2.1. ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI 
49
2.1.1. Genel Olarak Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları 
49
2.1.2. Alternatif Uyuşmazlık Çözümü Tanımı 
51
2.1.3. Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yollarının Tarihçesi 
52
2.1.4. Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yollarının Olumlu ve Olumsuz Yönleri 
54
2.2. ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ 
57
2.2.1. Müzakere 
57
2.2.2. Kısa Duruşma 
58
2.2.3. Vakıa Saptaması 
59
2.2.4. Uzlaştırma 
59
2.2.5. Arabuluculuk 
59
2.2.6. Tahkim 
61
2.3. TAHKİMİN GENEL ESASLARI VE TÜRK HUKUKUNDA MİLLİ TAHKİM (HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU’NDA TAHKİM) 
62
2.3.1. Tahkim Sözleşmesi 
63
2.3.1.1. Tahkim Sözleşmesinin Tanımı ve Şekli 
63
2.3.1.2. Tahkim Sözleşmesi Çeşitleri 
64
2.3.1.3. Tahkim Sözleşmesinin Etkisi 
65
2.3.2. Hukuk Muhakemeleri Kanununda Hakemlere ilişkin Düzenlemeler 
66
2.3.2.1. Hakemlerin Sayısı ve Seçimi 
66
2.3.2.2. Hakemlerin Sorumluluğu 
66
2.3.2.3. Hakemlerin Reddi 
67
2.3.2.4. Hakemlik Görevinin Sona Erme Halleri 
67
2.3.3. Hakemlerin Yargılamasının Başlaması 
68
2.3.3.1. Tahkim Yargılamasına İlişkin Genel Prensipler 
68
2.3.3.1.1. Hakemin Kendi Yetkisini Değerlendirmesi 
68
2.3.3.1.2. Yargılamaya Egemen Olan İlkeler ile Tarafların Eşitliği ve Hukuki Dinlenilme Hakkına Riayet Edilmesi 
68
2.3.3.1.3. Tebligat Usulü 
70
2.3.3.1.4. Yargılama Giderleri 
71
2.3.3.1.5. İhtiyati Tedbir ve Delil Tespiti 
72
2.3.3.2. Tahkim Davasının Yürütülmesi 
72
2.3.3.2.1. Tahkim Yeri ve Dava Tarihi 
72
2.3.3.2.2. Yargılama Usulünün Belirlenmesi 
73
2.3.3.2.3. Dava ve Cevap Dilekçelerinin Verilmesi 
73
2.3.3.2.4. İddia ve Savunmanın Değiştirilmesi – Genişletilmesi 
74
2.3.3.2.5. Duruşma Yapılması ve Dosya Üzerinden İnceleme 
75
2.3.3.2.5.1. Bilirkişi İncelemesi ile Keşif Yapılması 
75
2.3.3.2.5.2. Tahkim Süresi 
76
2.3.4. Hakem Yargılamasının Sona Ermesi 
76
2.4. HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU’NDA TAHKİME ELVERİŞLİLİK 
77
2.4.1. Genel Olarak Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na Göre Tahkime Elverişlilik 
77
2.4.2. Hukuk Muhakemeleri Kanununa Göre Tahkime Elverişli Olmayan Uyuşmazlıklar 
77
2.4.2.1. Taşınmazın Aynına İlişkin Olan Uyuşmazlıklar 
77
2.4.2.2. İki Tarafın İradelerine Tabi Olmayan İşlerden Kaynaklanan Uyuşmazlıklar 
78
2.4.3. Yargıtay Kararlarında Tahkime Elverişlilik 
78
2.4.4. Tahkime Elverişlilik ve Kamu Düzeni İlişkisi 
79
3. BÖLÜM:
SİGORTACILIKTA TAHKİM USULÜ
3.1. SİGORTACILIK KANUNU’NA GÖRE SİGORTA TAHKİM’İN ORTAYA ÇIKIŞI 
87
3.1.1. Karşılaştırmalı Hukukta Sigorta Uyuşmazlıklarında Alternatif Çözüm Yöntemleri 
88
3.1.2. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Sigortacılık Kanunu ile İlişkisi 
90
3.2. SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU VE TAHKİM YETKİLİLERİ 
91
3.2.1. Sigorta Tahkim Komisyonunun Kuruluşu ve İradi Oluşu 
91
3.2.2. Sigorta Tahkim Yetkilileri 
92
3.2.2.1. Genel Olarak Komisyonun Teşkili 
92
3.2.2.2. Raportörler 
93
3.2.2.3. Sigorta Hakemleri 
94
3.2.2.4. Bilirkişiler 
95
3.3. SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU’NA BAŞVURU VE YARGILAMA PROSEDÜRÜ 
96
3.3.1. Sigorta Tahkime Başvuru 
96
3.3.2. Sigorta Tahkime Başvuru Yapabilecek Kişiler 
98
3.3.3. Sigorta Tahkim Komisyonu’nda Başvurunun İncelenmesi ve Uyuşmazlığın Çözümü 
98
3.3.3.1. Başvurunun Hakeme Tevdi 
99
3.3.3.2. Usul Hukuku ile Yargılamaya Hâkim İlkeler 
99
3.3.3.3. Maddi Hukuka İlişkin Değerlendirme ile Tahkikat 
100
3.3.3.3.1. Maddi Hukukun Tespiti 
100
3.3.3.4. Delillerin Toplanması ve Tahkikat 
101
3.3.3.4.1. Başka Yerden Getirilecek Delillerin Toplanması 
105
3.3.3.4.2. Bilirkişi İncelemesi 
105
3.3.3.4.3. Keşif Yapılması 
105
3.3.3.4.4. Tanık Dinlenmesi 
107
3.3.3.4.5. Davaya Müdahale ile Davanın İhbarı 
109
3.3.3.3.6. Geçici Hukuki Koruma Talepleri 
110
3.4. HAKEM KARARLARI İLE HAKEM KARARLARINA KARŞI KANUN YOLLARI 
110
3.4.1. Hakem Kararları ile İcra Kabiliyeti 
110
3.4.2. Hakem Kararlarına Karşı Kanun Yolları 
110
3.4.2.1. İtiraz Başvurusu 
110
3.4.2.2. Temyiz Kanun Yoluna Başvuru 
114
3.4.2.2.1. Uyuşmazlık Tutarı Bakımından Temyiz Kanun Yoluna Başvuru 
114
3.4.2.2.2. Kesin Hakem Kararlarına Karşı Sınırlı Sebeplerle Kanun Yolu 
118
3.4.2.2.3. İptal Davası 
118
3.5. HAKEM KARARLARINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ 
123
4. BÖLÜM:
SİGORTA UYUŞMAZLIKLARINDA TAHKİME ELVERİŞLİLİK DEĞERLENDİRMESİ
4.1. SİGORTA UYUŞMAZLIKLARINDA TAHKİME ELVERİŞLİLİK 
127
4.1.1. Tanım Olarak Sigorta Uyuşmazlıkları 
127
4.1.2. Sigortacılık Kanunu ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve Yargıtay İçtihatları Doğrultusunda Tahkime Elverişlilik Değerlendirmesi 
128
4.2. BELİRLİ SİGORTA BRANŞLARINA İLİŞKİN TAHKİME ELVERİŞLİLİK DEĞERLENDİRMESİ 
130
4.2.1. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası 
130
4.2.1.1. Araç Hasar Tazminatı 
137
4.2.1.2. Araçta Meydana Gelen Değer Kaybı Tazminatı 
139
4.2.1.3. Sağlık Giderleri Tazminatı 
142
4.2.1.4. Sürekli Sakatlık / Sakatlanma Tazminatı 
142
4.2.1.5. Destekten Yoksun Kalma Tazminatı 
147
4.2.1.6. Kusur Değişim Talepleri 
148
4.2.2. Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortası 
150
4.2.2.1. Manevi Tazminat 
151
4.2.3. Kara Araçları Kasko Sigortası 
158
4.2.3.1. Kara Araçları Kasko Genel Şartları Uyarınca Teminat Dışı Haller 
160
4.2.3.2. Alkollü Araç Kullanımı Sırasında Meydana Gelen Zararlar 
162
4.2.3.3. Gerekli Sürücü Belgesine Sahip Olmayan Kimseler Tarafından Aracın Kullanılması Sırasında Meydana Gelen Zararlar 
166
4.2.4. Yangın Sigortası 
167
4.2.4.1. Yangın 
168
4.2.4.2. Yıldırım 
170
4.2.4.3. İnfilak 
171
4.2.4.4. Sigortanın Kapsamı 
171
4.2.4.5. Ek Teminat ile Sözleşmeye Dahil Edilebilecek Haller ile Sigorta Bedeli Poliçede Gösterilmek Kaydıyla Teminat Kapsamında Olan Haller 
172
4.2.4.6. Yangın Sigortası Genel Şartlarında Teminat Dışı Sayılan Haller 
174
4.3. BULGULAR 
175
4.3.1. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası ve Tahkime Elverişlilik 
175
4.3.1.1. Hasar Onarım Talepleri Açısından Tahkime Elverişlilik 
175
4.3.1.2. Değer Kaybı Tazminatı Talepleri Açısından Tahkime Elverişlilik 
177
4.3.1.3. Sürekli Sakatlık Tazminat Talebi Açısından Tahkime Elverişlilik 
177
4.3.1.4. Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Açısından Tahkime Elverişlilik 
179
4.3.2. Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortası ve Tahkime Elverişlilik 
181
4.3.2.1. Ana Teminatlar Açısından Tahkime Elverişlilik Değerlendirmesi 
181
4.3.2.2. Manevi Tazminat Açısından Tahkime Elverişlilik Değerlendirmesi 
181
4.3.3. Kara Araçları Kasko Sigortası ve Tahkime Elverişlilik 
183
4.3.3.1. Hasar Onarım Talepleri Açısından Tahkime Elverişlilik 
183
4.3.3.2. Sürücü Değişikliği İddiasında Bulunan Dosyalar Açısından Tahkime Elverişlilik 
184
4.3.4. Yangın Sigortası ve Tahkime Elverişlilik 
186
Sonuç ve Öneriler 
189
EKLER
EK 1: Sigortacılıkta Yaygın Olarak Kullanılan Yönetmelikler 
199
EK 2: Genel Şartların Listesi 
201
Kaynakça 
205
Kavramlar Dizini 
211